Het is het jaar 1841. Nabij de wijk Kreuzberg in Berlijn wordt een nieuw station gebouwd. Het Anhalter Bahnhof. Dit station zou het eindpount worden van de Anhalter Bahn, die daar al sinds 1839 liep. Ook werd er speciaal in de toen nog bestaande Berlijnse stadsmuur een nieuwe poort gebouwd. De Anhalter Tor. Het beloofde een zeer mooie tijd tegemoet te gaan, helemaal doordat het spoorwegnetwerk zich zo enorm uitbreidde, waardoor het heel veel treinreizigers te verwerken kreeg.

Grootste station van Europa

Uiteindelijk bleek het station al te krap te zijn voor al deze treinreizigers en in 1872 besloot men om een nieuw Anhalter Bahnhof te bouwen. Dit station werd ontworpen door Franz Heinrich Schwechten. In het jaar 1874 werd eerst een tijdelijk station geopend, zodat het oude station gesloopt kon worden. In het jaar 1876 werd dan eindelijk begonnen met de bouw van dit station. Na 4 jaar bouwen werd op 15 juni 1880, het nieuwe Anhalter Bahnhof feestelijk geopend door Keizer Wilhelm I en Otto von Bismarck. Het station gold op dat moment als het grootste station van Europa.

44000 reizigers per dag

De prachtige mooie gevel van het station is gesitueerd aan de Askanischer Platz en had een breedte van 101 meter. Daarbij was het versierd met twee beelden van Ludwig Brunow (Een bekende beeldhouwer uit Duitsland), die de namen ‘dag’ en ‘nacht’ kregen. Achter de voorgevel bevond zich een overkapping bestaande uit glas en ijzer met een lengte van 171 meter en een breedte van 62 meter die zich over de 6 sporen uitspreidde. Het kon plaats bieden aan 40.000 reizigers. Na een aantal jaar werd alles genationaliseerd en groeide het station uit tot Berlijns Poort naar het zuiden. Het kreeg dan ook de bijnaam Tor in die blaue Ferne (“Poort tot de onbekende verte”). Er ontstonden sneltreinverbindingen richting München, Rome, Athene, Praag en Wenen. Rond 1930 vertrok er elke 5 minuten een trein en verwerkte het ruim 44000 reizigers per dag.

De Tweede Wereldoorlog en daarna

Toen in 1936 de Nationaalsocialisten aan de macht kwamen, zag het er somber uit voor het Anhalter Bahnhof. Volgens het plan van Hitler en Speer om Berlijn te veranderen in Weltstad Germania, was er geen plaats voor het station. Het zou volgens dat plan veranderen in een zwembad en de treinstations zouden ergens anders gesitueerd worden. Het einde van de Tweede Wereldoorlog zorgde ervoor dat het plan niet werd doorgevoerd, maar alsnog eindigde het de mooie tijd van het Anhalter Bahnhof. Het station werd op 3 februari 1945 zwaar getroffen door een geallieerd bombardement en het brandde uit. Na de oorlog werd het deels hersteld, zodat er weer wat treinen konden rijden. Helaas liepen de spoorlijnen vanaf het Anhalter Bahnhof door het gebied wat aan de Russen was toegwezen. Mede hierdoor werden alle treinen verplaatst naar andere stations en raakte het station in 1952 in verval en sloot voorgoed haar deuren. In het jaar 1959 werd het vervallen station opgeblazen, alleen een deel van de voorgevel met hoofdingang overleefde de explosie en staat sindsdien als een monument in Berlijn. Dit had ook te maken met protesten van de inwoners. Ondanks de vele mooie tijden die het station gekend heeft, heeft het ook een sombere kant. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er vele joden transporten vanuit hier vertrokken. Dit zet het station toch in een iets ander daglicht, ook al kan het er zelf niks aan doen.

Dag en nacht vervangen

In het jaar 2005 is de gevel nog volledig gerestaureerd en zijn de beelden ‘dag’ en ‘nacht’ vervangen door bronzen beelden. De originele beelden zijn tegenwoordig te bezichtigen in het Deutches Technikmuseum. Ook vind je in dit museum, wat zoch grotendeels op het emplacement van het Anhalter Bahnhof bevind, een schaalmodel van het station, zoals het er vroeger uitzag. Ook vind je in de omgeving nog de oude overwoekerde goederenperrons, die behoorden bij het goederenstation van het Anhalter Bahnhof. Deze sloot uiteindelijk ook in 1980 zijn deuren en raakte in verval.

Meer over verlaten treinstations willen lezen? Klik dan hier.

Uitgelichte foto: ©Malditofriki CC BY-SA 2.0