Station Budapest-Keleti is het hoofdstation van de stad Boedapest. Het werd gebouwd deels ter vervanging van de al bestaande stations in de stad. Tijdens de opening was het één van de modernste stations van Europa. Er ging echter een hele geschiedenis aan vooraf, voordat het station in de stad Boedepest gebouwd kon worden.
De Ausgleich
Voordat station Budapest-Keleti gebouwd kon gaan worden hebben er zich in de jaren vooraf vele historische dingen plaatsgevonden. De belangrijkste uit die tijd is de Ausgleich (vorming van het koninkrijk Oostenrijk-Hongarije) in 1867. Op dat moment bestond de stad Boedapest nog niet. Het was verdeeld in 3 onafhankelijke steden namelijk Boeda, Pest en Óbuda. Deze 3 steden werden in 1873 verenigd tot één stad, namelijk Boedapest. Op het moment dat het één stad werd, bestonden er al 5 stations in de verschillende steden. Men besloot na de oprichting van de Koninklijke Hongaarse Staatsspoorwegen om deze stations te verbinden door middel van een ringspoorlijn. Deze was in 1877 compleet en werd toen in gebruik genomen. De aanleg van deze ringspoorlijn zorgde echter voor een groei van het treinverkeer, waardoor de bestaande stations al snel te klein werden. In eerste instantie wilde men de stations gaan vergroten, maar bij gebrek aan ruimte besloot men om een geheel nieuw centraal station te bouwen. Station Budapest-Keleti.
Budapest-Keleti
De locatie voor het nieuw te bouwen station was al snel gekozen. Het zou gebouwd worden bij het tolhuis, het huidige Barossplein in het oosten van de stad. De bouw van het station vond plaats tussen 1881 en 1884 en het stationsgebouw werd in de eclectische stijl gebouwd. Het station werd ontworpen door de architect Gyula Rochlitz en spoorwegingenieur János Feketeházy en er werd gekozen voor een kopstation met aangrenzend de stationshal dat weer geflankeerd werd door een vertrek- en aankomsthal aan een zijde. De voorgevel bestaat uit een triomfboog waar zich 5 sporen onder bevinden. In 1884 werd het station geopend en door zijn elektrische verlichting en een eigen centraal seinhuis was het op dat moment één van de modernste stations van Europa. Tijdens de opening werd het station Centraal Station genoemd, dit veranderde echter al snel na de nationalisatie van de spoorwegen. Vanaf 1892 droeg het de naam Keleti pályaudvar (Station Oost). Het kreeg deze naam niet alleen omdat het in het oosten van de stad lag, maar ook heeft de naam betrekking op de bestemming van de toenmalige treinen. Het stationsplein, voor het stationsgebouw, kreeg in 1898 de naam Barossplein. Vernoemd naar een Hongaarse politicus die voor het Hongaarse openbaar vervoer veel betekend heeft.
Tijdens de oorlog
Nadat Budapest-Keleti gebouwd was, was het alsnog slecht bereikbaar per trein. Er was maar één enkel spoor dat richting het station liep en mede daardoor waren er vele storingen. Het duurde dan ook enkele jaren totdat er dubbelspoor gelegd werd en de storingen verdwenen. Uiteindelijke kreeg het een groei in treinverkeer, wat ervoor zorgde dat ook dit station meerdere malen werd uitgebreid. Zo kwamen er extra opstelsporen, een werkplaats met draaischijf en een speciale locatie voor het postvervoer. Tijdens de Eerste Wereldoorlog kon het niet verder uitbreiden, omdat het voornamelijk gebruikt werd voor militaire doeleinden. Dit zorgde er voor dat er tussen 1925 en 1930 maar 72 treinen per dag het station aandeden. Om meer passagiers te krijgen, werden de treinen langer gemaakt. Hierdoor moesten er nieuwe wissels aan rijwegen aangelegd worden en in 1931 werd het station geëlektrificeerd. Helaas werd tijdens de Tweede Wereldoorlog het station zwaar beschadigd, waardoor het treinverkeer de jaren na de oorlog redelijk stil lag. Pas in 1950 begon men met de wederopbouw en de bouw van een metrostation, wat na een aantal jaar alweer werd stilgelegd wegens geldgebrek. Ook zorgde de Hongaarse Opstand ervoor dat de bouw pas in 1963 werd hervat. In 1969 was de bouw compleet en ook werd in de jaren erna het station nog is uitgebreid met extra sporen en opstelsporen. In 2004 heeft het station een grondige renovatie ondergaan en in 2005 werd er een ander station gesloten, waardoor Budapest-Keleti alle passagierstransporten kreeg te verwerken.
